Izmjene

'''Bosančica''' je autentično i posebno [[Pismo (jezik)|pismo]] nastalo u srednjovjekovnoj [[Bosna i Hercegovina|Bosni]] i slovi za najstarije pismo na Balkanu. Davani su joj različiti nazivi: bosančica, bosanica, bosanska bukvica, begovsko pismo, begovica.<ref name="Balic">{{cite book|title=Die Kultur der Bosniaken, Supplement I: Inventar des bosnischen literarischen Erbes in orientalischen Sprachen|last=Balić|first=Smail|year=1978|publisher=Adolf Holzhausens, Vienna|location=Vienna|isbn=|pages=49–50, 111|url=}}</ref>

'''Bosančica''' je autentično i posebno [[Pismo (jezik)|pismo]] nastalo u srednjovjekovnoj [[Bosna i Hercegovina|Bosni]] i slovi za najstarije pismo na Balkanu. Davani su joj različiti nazivi: bosančica, bosanica, bosanska bukvica, begovsko pismo, begovica.<ref name="Balic">{{cite book|title=Die Kultur der Bosniaken, Supplement I: Inventar des bosnischen literarischen Erbes in orientalischen Sprachen|last=Balić|first=Smail|year=1978|publisher=Adolf Holzhausens, Vienna|location=Vienna|isbn=|pages=49–50, 111|url=}}</ref>

[[Datoteka:380 Bosancica i cirilica.jpg|mini|Usporedba Vulfilinog pisma sa bosančicom, ćirilicom, i ilirsko-mezafskim pismom]]

[[Datoteka:380 Bosancica i cirilica.jpg|mini|Usporedba Vulfilinog pisma sa bosančicom, ćirilicom, i ilirsko-mezafskim pismom]]

'''Bosančica''' je istovjetna sa gotskim pismom, odnosno Vulfilinim biblisko-gotskom azbukom iz IV vijeka; azbukom, koju je, po mnogim naučnicima, izmislio Vulfila, kako bi Bibliju preveo na gotski. Vulfila je prvi gotski biskup koji je bio arijanac i koji je mnoge Gote preveo iz višeboštva na hrišćanstvo, odnosno arijanstvo. Prijevod te Biblije se danas čuva u univerzitetskoj biblioteci u Upsali u Švedskoj.  Danas dosta naučnika tvrde, kao i prof. Miliev, kako su Ćirilo i Metodije uzeli za svoju ćirilicu Vulfilino pismo kao podlogu. Sličnosti bosančice i azbuke gotskog biskupa Vulfile, koji stvara gotsku azbuku kako bi preveo Bibliju na gotski jezik, su u mnogo čemu velike. Ono do čega se dolazi istražujući Gote u Bosni daje rezultat da sličnost ova dva pisma leži najprije u tome što im je većina znakova ista, odnosno većina slova ove dvije azbuke ima sličnosti sa grčkim slovima, zbog čega su naučnici mišljenja da im je korijen grčki. Drugo, ostatak slova koja nisu „preuzeta“ iz grčke azbuke, odnosno ne nalaze se u grčkoj azbuci, otkrivaju, tek, tijesnu srodnost bosančice i gotske azbuke. Treće, tamo gdje su razlike između ćirilice i Vulfilinog pisma, te razlike između ćirilice i bosančice, tamo su sličnosti između bosančice i Vulfiline gotsko-biblijske azbuke iz 370. god.  

'''Bosančica''' je istovjetna sa gotskim pismom, odnosno Vulfilinim biblisko-gotskom azbukom iz IV vijeka; azbukom, koju je, po mnogim naučnicima, izmislio Vulfila, kako bi Bibliju preveo na gotski. Vulfila je prvi gotski biskup koji je bio arijanac i koji je mnoge Gote preveo iz višeboštva na hrišćanstvo, odnosno arijanstvo. Prijevod te Biblije se danas čuva u univerzitetskoj biblioteci u Upsali u Švedskoj.  Danas dosta naučnika tvrde, kao i prof. Miliev, kako su Ćirilo i Metodije uzeli za svoju ćirilicu Vulfilino pismo kao podlogu. Sličnosti bosančice i azbuke gotskog biskupa Vulfile, koji stvara gotsku azbuku kako bi preveo Bibliju na gotski jezik, su u mnogo čemu velike. Ono do čega se dolazi istražujući Gote u Bosni daje rezultat da sličnost ova dva pisma leži najprije u tome što im je većina znakova ista, odnosno većina slova ove dvije azbuke ima sličnosti sa grčkim slovima, zbog čega su naučnici mišljenja da im je korijen grčki. Drugo, ostatak slova koja nisu „preuzeta“ iz grčke azbuke, odnosno ne nalaze se u grčkoj azbuci, otkrivaju, tek, tijesnu srodnost bosančice i gotske azbuke. Treće, tamo gdje su razlike između ćirilice i Vulfilinog pisma, te razlike između ćirilice i bosančice, tamo su sličnosti između bosančice i Vulfiline gotsko-biblijske azbuke iz 370. god.  

*Broj spomenika pisanih bosančicom veći je i raznovrsniji u odnosu na spomenike pisane glagoljicom.

*Broj spomenika pisanih bosančicom veći je i raznovrsniji u odnosu na spomenike pisane glagoljicom.

*Mnogi spomenici pisani u [[Bosna i Hercegovina|Bosni]], rukopisni i ostali, uništavani su u višestoljetnom procjepu između neprijateljskih crkava, Istoka i Zapada, mađarske invazije, poslije osmanlijskog prisustva u Bosni. Samo jedan fragment knjige iz vremena bosanske samostalnosti čuvan je do rata u Bosni, to je Čajničko jevanđelje. Ostalo je rasuto po svijetu. Zato se smatralo da nema bosanskih rukopisa.

*Mnogi spomenici pisani u [[Bosna i Hercegovina|Bosni]], rukopisni i ostali, uništavani su u višestoljetnom procjepu između neprijateljskih crkava, Istoka i Zapada, mađarske invazije, poslije osmanlijskog prisustva u Bosni. Samo jedan fragment knjige iz vremena bosanske samostalnosti čuvan je do rata u Bosni, to je Čajničko jevanđelje. Ostalo je rasuto po svijetu. Zato se smatralo da nema bosanskih rukopisa.[[Datoteka:Humska ploča, 10-11. vijek.jpg|alt=|mini|Humačka ploča, 10-11. vijek]]

*Najstariji očuvani spomenik pisan bosančicom jeste Humačka ploča (10. vijek) zatim [[Povelja Kulina bana]] od 29.08.1189. godine.

*Najstariji očuvani spomenik pisan bosančicom jeste Humačka ploča (10. vijek) zatim [[Povelja Kulina bana]] od 29.08.1189. godine.

*Na bosančici su pisani i Povaljski prag na ostrvu Braču 1184, listina omiškog kneza Đure Kačića [[Dubrovnik]]u 1278 i Povaljska listina iz 1250, te Poljički statut iz 1440. god. i mnogo drugih tekstova, po čemu je ovo pismo i jedno od tri pisma u [[Hrvatska|Hrvatskoj]].

*Na bosančici su pisani i Povaljski prag na ostrvu Braču 1184, listina omiškog kneza Đure Kačića [[Dubrovnik]]u 1278 i Povaljska listina iz 1250, te Poljički statut iz 1440. god. i mnogo drugih tekstova, po čemu je ovo pismo i jedno od tri pisma u [[Hrvatska|Hrvatskoj]].

*Brojni su natpisi na [[stećak|stećcima]]. Od 16. do 18. vijeka bosanski franjevci su bosančicom štampali oko 40 knjiga. Osim u Bosni, njome se pisalo i u Dubrovniku, Makedoniji, Krajini, na ostrvima i u pojedinim sjevernim krajevima Hrvatske. Zadržala se kod bosanskih franjevaca do polovine 19. vijeka, a kod bošnjačkih porodica i do najnovijih vremena.

*Brojni su natpisi na [[stećak|stećcima]]. Od 16. do 18. vijeka bosanski franjevci su bosančicom štampali oko 40 knjiga. Osim u Bosni, njome se pisalo i u Dubrovniku, Makedoniji, Krajini, na ostrvima i u pojedinim sjevernim krajevima Hrvatske.

*Od najstarijeg doba postojala su dva oblika bosančice: ustav, kojim su se pisane povelje, listine i isprave vladara bosanskih visokih plemstva (npr. Povelja Kulina bana) - od 10. do 15. vijeka - do ulaska Bosne u osmanlijsko-islamski civilizacijski krug; i drugi: kurziva,  kojom su pisani rukopisi od 13. vijeka pa dalje do 19 i 20. vijeka.

*Zadržala se kod bosanskih franjevaca do polovine 19. st., a kod bošnjačkih muslimanskih porodica i do najnovijih vremena.

*Zadržala se kod bosanskih franjevaca do polovine 19. st., a kod bošnjačkih muslimanskih porodica i do najnovijih vremena.

 

*Od najstarijega doba postojala su dva oblika bosančice: ustav, kojim su se pisane povelje, listine i isprave vladara bosanskih visokih plemstva (npr. Povelja Kulina bana) –  do 15. st. – do ulaska Bosne u osmanlijsko-islamski civilizacijski krug; i drugi: kurziva, kojom su pisani rukopisi od 13. st. pa dalje do 19/20. st.

Od najstarijega doba postojala su dva oblika bosančice: ustav, kojim su se pisane povelje, listine i isprave vladara bosanskih visokih plemstva (npr. Povelja Kulina bana) –  do 15. st. – do ulaska Bosne u osmanlijsko-islamski civilizacijski krug; i drugi: kurziva, kojom su pisani rukopisi od 13. st. pa dalje do 19/20. st.

==Bosančica font==

==Bosančica font==